ปราสาทตาควาย เสน่ห์แห่งอารยธรรมขอมโบราณในแดนอีสาน
ปราสาทตาควาย เป็นหนึ่งในโบราณสถานสำคัญของภาคตะวันออกเฉียงเหนือที่สะท้อนร่องรอยอารยธรรมขอมในประเทศไทย ตั้งอยู่ในจังหวัดบุรีรัมย์ บริเวณพื้นที่ใกล้ชายแดนไทย–กัมพูชา ทำให้สถาปัตยกรรมและศิลปกรรมของปราสาทแห่งนี้มีความเชื่อมโยงกับกลุ่มปราสาทขอมในยุคเดียวกันอย่างชัดเจน การเดินทางมาที่นี่จึงไม่เพียงแต่เป็นการท่องเที่ยวเชิงประวัติศาสตร์ แต่ยังเป็นการสัมผัสเรื่องราวของผู้คนและวัฒนธรรมที่สืบทอดกันมาหลายร้อยปี
ตัวปราสาทตาควายสร้างด้วยหินทรายและศิลาแลง ลักษณะการวางผังเป็นแบบศาสนสถานในศิลปะขอมที่ใช้สำหรับประกอบพิธีทางศาสนา ภายในมีประตูทางเข้าทั้งสี่ทิศ ซึ่งสื่อถึงแนวคิดจักรวาลในศาสนาฮินดู ภาพสลักบางส่วนแม้จะถูกกาลเวลาทำให้เลือนราง แต่ยังคงเห็นรายละเอียดของลวดลายอันประณีตที่สะท้อนฝีมือช่างในยุคโบราณ นักท่องเที่ยวที่ชื่นชอบประวัติศาสตร์และศิลปะสามารถใช้เวลาศึกษาโครงสร้างและการออกแบบที่เต็มไปด้วยความหมายเชิงสัญลักษณ์ได้อย่างเพลิดเพลิน
การมาเยือนปราสาทตาควายยังทำให้คุณได้สัมผัสวิถีชีวิตของชุมชนท้องถิ่น รอบ ๆ โบราณสถานมีหมู่บ้านที่ยังคงรักษาขนบธรรมเนียมดั้งเดิม ทั้งงานหัตถกรรมและประเพณีพื้นบ้าน ช่วงเทศกาลสำคัญจะมีการจัดงานวัฒนธรรมที่ผสมผสานระหว่างความศรัทธาและความสนุกสนาน นักเดินทางจึงได้ทั้งความรู้ด้านโบราณคดีและประสบการณ์ทางวัฒนธรรมในเวลาเดียวกัน
สภาพแวดล้อมรอบปราสาทตาควายรายล้อมด้วยธรรมชาติของพื้นที่สูงแบบภูเขาไฟเก่า ทำให้บรรยากาศเงียบสงบและเหมาะแก่การพักผ่อน การมาเที่ยวในยามเช้าจะได้เห็นแสงแดดอ่อน ๆ ส่องกระทบกับหินทราย ทำให้โบราณสถานแห่งนี้ดูมีชีวิตขึ้นมาท่ามกลางสายหมอก นี่คือมุมที่ช่างภาพหลายคนชื่นชอบเพราะสามารถเก็บภาพบรรยากาศที่ผสมผสานระหว่างศิลปกรรมและธรรมชาติได้อย่างลงตัว
สำหรับการเดินทาง ปราสาทตาควายสามารถเข้าถึงได้สะดวกจากตัวเมืองบุรีรัมย์ด้วยรถยนต์ส่วนตัวหรือการเดินทางร่วมกับทัวร์ท้องถิ่น เส้นทางคมนาคมได้รับการพัฒนา ทำให้การมาเยือนไม่ยุ่งยากเหมือนในอดีต สิ่งที่ควรเตรียมมาคือรองเท้าที่เหมาะกับการเดินชมโบราณสถาน และกล้องถ่ายภาพสำหรับเก็บความประทับใจ
การไปเยือนปราสาทตาควายไม่เพียงแต่ทำให้คุณได้เห็นงานสถาปัตยกรรมอันทรงคุณค่า แต่ยังทำให้เข้าใจถึงความเชื่อมโยงทางประวัติศาสตร์ระหว่างผู้คนและดินแดนในภูมิภาคเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ หากคุณกำลังมองหาการท่องเที่ยวที่ผสมผสานทั้งความรู้ ความงดงาม และเรื่องราวทางวัฒนธรรม ปราสาทตาควายคือจุดหมายที่ไม่ควรพลาดในการเดินทางสู่แดนอีสาน
ที่ตั้ง
ตั้งอยู่ในบริเวณช่องตาควาย เขตบ้านไทยนิยมพัฒนา ตำบลบักได บนสันเขาห่างจากหน้าผาสูงประมาณ 10 เมตร ของเทือกเขาพนมดงรัก เป็นปราสาทจตุรมุข ตั้งหันหน้าไปทางทิศตะวันออก ผังของปราสาทเป็นรูปกากบาท ส่วนฐานต่ำ ส่วนล่างสุดก่อด้วยศิลาแลง ส่วนบนก่อด้วยศิลาทรายทั้งหมด หลังคาห้องครรภคฤหะก่อเป็นทรงพุ่มยอดปรางค์ ซ้อนลดหลั่นกันขึ้นไป 5 ชั้น หลังคามุขก่อเป็นรูปประทุน จรดหน้าบันทั้งสี่ด้าน ภายในห้องมีประติมากรรม ลักษณะคล้ายสวายยัมภูวลึงค์ 1 ชิ้น ปราสาทตาควายเป็นปราสาทหลังเดียว ไม่มีหมู่บริวาร ไม่มีอาคารประกอบอื่น ๆ ทำให้เชื่อว่าปราสาทตาควายเป็นปราสาทที่ยังสร้างไม่เสร็จสมบูรณ์ คาดการณ์จากรูปทรงของตัวปราสาทว่าสร้างในช่วงปลายสมัยนครวัด ต่อตอนต้นสมัยบายน ระหว่างรัชกาลพระเจ้าสุริยวรมันที่ 2 ถึงพระเจ้าชัยวรมันที่ 7 การเข้าชมที่นี่ รถยนต์ไม่สามารถเข้าถึงได้ ต้องเดินเท้าเพื่อเข้าชมปราสาท เป็นระยะทาง 3-4 กิโลเมตร
